عنوان مقاله:  رابطه پراگماتیسم و عملگرایی با علم مدیریت
مولف: علی عفری (دانشجوی دکتری مدیریت دولتی پردیس دانشگاه تهران؛ afriali260@gmail.com)
موضوع: مفاهیم نوین در مدیریت
سال انتشار (میلادی): 2015
وضعیت : تمام متن
منبع انتشار:  پایگاه مقالات علمی مدیریت  www.SYSTEM.parsiblog.com
تهیه و تنظیم:  ارسال شده توسط عضو پایگاه مقالات علمی مدیریت  www.SYSTEM.parsiblog.com
چکیده: پراگماتیسم یا عملگرایی شیوه ای است که برای حل مسائل می توان از آن استفاده کرد.این ایده که اولین بار توسط فیلسوف آمریکایی به نام پیرس مطرح شد و بوسیله ویلیام جیمز و دیووئی بسط داده شد تا کنون نتایج خوبی در کشورهای پیشرفته و به خصوص آمریکا به همراه داشته است.هدف از این تحقیق آن بود تا با آشنایی با این فلسفه روشها و ابزارهای اجرای عملی این فلسفه بررسی شود. روش تحقیق آن به صورت توصیفی و کتابخانه ای است. یکی از مهمترین ابزارهایی که برای عملی کردن پراگماتیسم استفاده شده است ((اجتماع پژوهشی)) می باشد. پراگماتیسم سه رکن اصلی را برای شکل گیری و اجرای این اجتماع معرفی می کند که شامل موقعیت بغرنج و یا مسئله دار، رویکرد علمی و دموکراسی مشارکتی می باشد. پراگماتیسم می تواند در سازمان ها به عنوان یک ابزار سودمند استفاده شود. مدیران باید با شیوه ای مثل اجتماع پژوهشی آشنا شوند چرا که اجتماع پژوهشی یک اجتماع بین الأذهانی است و می توان با آن ارتباط مؤثر نه تنها در سطح سازمان بلکه در سطح کل جامعه برقرار کرد. مهمترین دستاورد اجتماع پژوهشی ایجاد یک جامعه با دموکراسی مشارکتی است بنابراین اگر بنا باشد که مدیران به جامعه و سازمان خدمت کنند آن ها باید مسئله را در ابتدا بررسی کنند سپس از نگرش های علمی و ابزار های علمی برای حل آن مسائل استفاده کنند و برای نیل به این هدف نه تنها باید از کارمندان زیر دست خود بلکه باید از نظرات افراد جامعه و شهروندان بهره ببرد. سرانجام توصیه هایی برای استفاده از آن در کشور ما ایران ارائه شده است تا بتوان جای پایی را برای تشکیل و توسعه چنین اجتماعاتی را بوجود آورد.
کلمات کلیدی: پراگماتیسم، اجتماع پژوهشی، موقعیت بغرنج، نگرش علمی ، دموکراسی مشارکتی.

مقدمه:
در اواخر قرن19 یک روش فلسفی موسوم به pragmatism در آمریکا توسط بعضی از متفکران(ویلیام جیمز،چارلز سندرس پیرس،جان دیویی)به ظهور رسید.به نظر این متفکران پراگماتیسم انقلابی است علیه ایدالیسم و کاوشهای عقلی محض که هیچ فایده ای برای انسان ندارد در حالی که این فلسفه روشی است در حالی مسائل عقلی که می تواند در سیر ترقی انسان بسیار سودمند باشد.این روش فلسفس همچون انقلابی بود علیه سیرت و سنت بی حاصل در مدارس آمریکایی و سیرت و سنت بیهوده مابعد الطبیعی که در اروپای آن موقع در حال جلوه گیری بود.اصحاب مصلحت عملی دریافتند که روش و نطریه شان در حل مسائل عقلی و در پیش بردن سیر ترقی انسان سودمند تواند بود.


پراگماتیسم چیست؟
واژه پراگماتیسم مشتق از وازه یونانی pragma به معنی عمل است.این واژه اولین بار توسط چارلز سندرس پیرس منطق دان آمریکایی به کار برده شدومقصود او از به کار بردن این واژه روشی برای حل کردن ارزشیابی مسائل عقلی بود.اما به تدریج معنای پراگماتیسم تغییر کرد. در روش پراگماتیکی مطلقاً هیچ چیز تازه ای وجود ندارد.پراگماتیسم بیانگر رویکردی کاملاً آشنا در فلسفه یعنی همان رویکرد تجربه گرایانه است.
واژه پراگماتیسم به معنای وسیعتر  یعنی نوعی (نظریه حقیقت)در قبال دو نظریه ی معروف دیگر در باب حقیقت یا صدق- نظریه مطابقت(correspondence theory of trouth)که حقیقت عبارت است از مطابقت گزارها با واقعیت خارجی آن می داند که ارسطو و فلاسفه اسلامی به این نظریه معتقدند نظریه ی پیوستگی(coherence theory of trouth)که فلاسفه غرب از دکارت به بعد معمولاً آن را پذیرفته اند و به معنای هماهنگی اجزای یک نطریه است.نظریه پراگماتیسم معتقد است یک عقیده در صورتی حقیقی است که هر گاه عمل مطابق ان واقع شود،به طور تجربی نتایج رضایت بخش و محسوس به بار آورد،یعنی حقیقت باید به مثابه رابطه پیامدهای رضایت بخش و محسوس با اعمالی که از عقاید معین ناشی می شود در نظر گرفته شود.حقیقت چیزی جز این نیست که تصورات تنها تا آن جا حقیقی اند که ما را در ایجاد رابطه ای رضایتی بخش با دیگر بخشهای تجربه مان یاری رسانند.هر نطری که ما را کامیابانه از قسمتی از تجربه مان به قسمت دیگر آن ببرد چیزها را به گونه ای رضایت بخش به هم ربط دهد،تضمین شده باشد،امور را ساده کند و در نیروی کار صرفه جویی به عمل آورد.به همان اندازه،تا همان جا و به گونه ای ابزار وار حقیقی است.این جمله اخیر به صورت کاملاً روشن ملاک حقیقی بودن یک نظریه را افاده عملی ان به صورت رضایت بخش می داند که در اشکال ساده تضمین شده و تجارب مرتبط نمودار می شود.به عبارت دیگر ، استفاده عملی ، برای ما یک حالت رضایت بخش به ارمغان آورد.رضایت بخش بودن نیز یعنی این رأی مثلاً با مجموع دلبستگی های وجودی بشر سازگار باشد.مقصود این است که اگر این رأی را بپذیریم،در هیچ جا از وجود خودمامپن احساس تعارض و مشکل نمی کنیم.

معنای فلسفی پراگماتیسم:
ریشه آن یک کلمه یونانی به نام پراگما – نظر دکترین است که عنوان معیار برای حقیقت به ارزش عمل اتکا دارد.با توجه به این که حقیقت مطلق وجود ندارد و واقعیت چیزی نیست جز موفقیت این پراگماتیسم به وسیله ی پیرس در سال 1879 فرموله شد و به وسیله جیمز و دیوئی توسعه پیدا کرده است که این تأثیر عمده ای در کشور آمریکا دارد و در آن جا به کار گرفته شده است.
...

روش تحقیق:
در این تحقیق از روش توصیفی – تحلیلی و کتابخانه ای استفاده شده است.

اجتماع پژوهش:
فلسفه پراگماتیسم برای اثبات خود از ابزاری به نام اجتماع پژوهش استفاده می کند،اجتماع پژوهش به معنی گروهی از افراد است که در یک روند پژوهش تجربی/نظری راجع به یک مسئله درگیر می شود افرادی که به چنین اجتماعاتی تعلق دارتد بر مبنای سه عنصر با یکدیگر مرتبط می شوند.
1:وجود یک موقعیت مسئله دار و بغرنج که باید حل شوند.
2:علم مورد نیاز برای حل آن مسئله
3:در روشهای دمکراتیک که با راه حل عملی هماهنگ باشد.
به عقیده جان دیوئی تمرکز بر یک وضعیت بغرنج و مسئله دار ضروری است زیرا این به اجتماع کمک می کند حول مسئله ای که نیاز به راه حل دارد شکل بگیرد.اعضاء یک جامعه پژوهشی باید برای آن وضعیت بغرنج نگرشی علمی داشته باشد و برای نشان دادن مسئله تئوری و روش را به عنوان ابزار بنگرد . در واقع جوامع پژوهشی باید دمکراتیک باشند.آن ها باید ارزش ها و آرمانهایی مثل آزادی ،برابری و کارایی را در رسیدن به اهداف در نظر بگیرند.در واقع اجتماع پژوهشی یک مفهوم قدرتمند(هر چند که خالی از عیب نیست)که حقیقت و دانشی را تشخیص می دهد که پدیده های اجتماعی هستند.
جان دیوئی با پیروی از پیرس علم را برای ارائه روش های محکم و دقیق برای حل مسائل و کسب اطلاعات در خصوص فهم جهان در نظر گرفت.اما علم به عنوان غایت و هدف نهایی یا تنها شیوه ی فهم جهان تلقی نمی شود.به عقیده دیوئی ممکن است ابزار های دیگر تجربه مثل شعور عام یا هنر و فعالیت کسب آگاهی از طرف آن ها همچنین می تواند فهم انسان را غنی کند(شلید2003).به عقیده دیوئی ، پژوهش در واقع تغییر شکل جهت دار یا کنترل شده یک وضعیت نا معین به وضعیتی است که در تمایزات اجزایش معین می شود و روابطش برای تبدیل عناصر وضعیت اصلی به یک کل واحد معین و مشخص می شود.از نطر دیوئی و کاربرد نطریه اش تحت عنوان اجتماع پژوهش در  مدیریت
دولتی ،(شیلد2006)خاطر نشان می کند که این عدم قطعیت کٌشی است که نیاز به پژوهش را مبرم می سازد اما هیچ معیار کلی و جهانی وجود ندارد که به وسیله آن شخص بتوان محصول پژوهش را مورد سنجش قرار بدهد در واقع این اجتماع واقعی متأثر و تأثیرگذار است که تصمیم می گیرد چه نظراتی،اخلاقی و مفید هستند.بنابراین می توان گفت که اجتماع پژوهش منهدم کلیدی پراگماتیسم است که در ابتدا توسط پیرس مطرح شده و دیوئی آن را بسط داد.

آشنایی با مفاهیم:
در ابتدا برای فهم روح پراگماتیسم باید با چند مفهوم که عناصر و واحدهای اصلی این نوع فلسفه را تشکیل می دهند آشنا شد..در زیر می خواهیم با شش مفهوم که پراگماتیسم آمریکایی را برای ما روشن می سازد اشنا شویم.

الف)حقیقت:
قبل از پراگماتیسم فلسفه دو دیگاه مهم در مورد حقیقت را ارائه داده بود.1:اولین دیدگاه،دیدگاه انطباق است یعنی چیزی که تئوری آن را منعکس می کند  آن را با واقعیت بیرونی منطبق می سازد.دومین دیدگاه فلسفه دیدگاه انسجام است که در آن حقیقت یک تفسیر منسجم و موجه که هرگونه حقیقت مطلق را رد می کند و به جای آن نشان می دهد که معنای حقیقی بر مبنای پیش بینی آن از تجزیه آینده تعیین می شود به دان معنا که برخی از رویدادها و نظرات در مورد جهان و واقعیت تر از دیدگاه ها و رویدادها در جهان هستند....

پژوهش:
پیرس در کتاب "ثابت بودن عقیده"(1877)روشهای چندگانه پژوهش را به بحث می گذارد تا در نهایت به این نتیجه برسد که روش علمی مفیدترین ابزار پژوهش به شمار می آید.در این جا منظور از پژوهش نوعی سوال و جواب است که در اجتماع به وقوع می پیوندد....

کثرت گرایی:
فلاسفه ی پراگماتیسم عقیده خود در مورد کثرت گرایی را بدین شکل ویژگی سازی می کنند که ارزش های واحد،مطلق،معانی مطلق و روش های مطلق وجود ندارد بلکه ارزش ها،تجریه ها،معانی و دیدگاه ها متعدد و متنوع هستند،پراگماتیسم به ما یک جهان نا آرام و کثرت گرا را معرفی می کند که در آن هیچ نقطه نظر مطلق و منفرد وجود ندارد که بتواند یک مفهوم کل را از جهان در اختیار ما بگذارد(جیمز2008)....

ارتباط پراگماتیسم با سازمان ها:
مطالعات سازمانی تحت تأثیر پراگماتیسم آمریکایی قرار نگرفته اند گرچه لازم است تأکید کنیم که تأثیر آن به ندرت تأیید شده است.کتاب های درسی مدیریت به ندرت پراگماتیسم آمریکایی را به خوانندگان خود معرفی می کند.اما همین کتاب ها احتمالاً از تئوری های سازمانی بحث می کنند که این تئوری ها بر اساس نوشته های فلاسفه پراگماتیسم شکل گرفته اند .در این مقاله هدف این است که نشان دهیم که پراگماتیسم چه ارتباطی با سازمان ها دارد و چه تأثیری می تواند بر سازمان ها داشته باشد.در این مقاله ما از نظرات تعدادی از نویسندگان استفاده می کنیم که پراگماتیسم را در مباحث مدیریت و سازمانی دخالت دادند و دقدقه این نویسندگان آن بوده که از آن جا که فرایندهای سازمانی و روشهای سازمان دینامیک و در طی زمان تغییر می کند لذا نمی توان وضعیت ثابتی برای یک سازمان قائل شد.چنین مباحثی رفته رفته در مسائل مدیریتی شتاب می گیرد و بینش های خود را از ادبیات پراگماتیسم می گیرد(ایوانز2000)
...

اجتماع پژوهشی:
در بخش پیشین درباره مبانی پراگماتیسم بحث کردیم ، پراگماتیسم برای تحقق فلسفه خود ابزارهایی دارد  که می توان بوسیله آنها این نظریه را پیاده کرد یکی از این ابزارها اجتماع پژوهشی است که در واقع محوری ترین ایده پراگما تیسم کلاسیک است . اجتماع پژوهشی یک دیدگاه ایده آل بشمارمی آید که از آن مدیران دولتی می توانند به طور موثر برسی کنند که چگونه مسائل را تجزیه وتحلیل کنند ، اطلاعات وداده ها را بدست بیاورند وبعد از پردازش آنها را به دیگران منتقل کنند در واقع مولفه وعنصر اصلی اجتماع پژوهشی دمکراسی مشارکتی است یکی از مشکلات همیشگی در مدیریت دولتی این است که جایگاه خاصی برای دموکراسی مشارکتی قائل نیستند بنابراین بستر اجتماع پژوهشی می تواند به عنوان یک رویکرد مفید به ما نشان دهد که چگونه دمکراسی مشارکتی می تواند خدمات عمومی خلاقانه ای را ایجاد کند. همانگونه که گفته شد اجتماع پژوهشی یک ایده قدرتمند برای استفاده در مدیریت دولتی بشمار می آیدنمونه های اجتماع پژوهشی بسیار زیادند مثلاً کاراگاهانی که درباره یک آدم کشی تحقیق می کنند می توانند به نوعی یک رویکرد مفید به ما نشان دهد که چگونه دمکراسی مشارکتی می تواند خدمات عمومی خلاقانه ای را ایجاد کند.
همانگونه که گفته شد اجتماع پژوهشی یک ایده قدرتمن برای استفاده در مدیریت دولتی بشمار می آیند نمونه های اجتماع پژوهشی بسیار زیادند مثلاً شوراهای حل اختلاف ممکن است اجتماعات پژوهشی را شکل دهند که مثلا ً درباره یک مجازات عادلانه بحث وگفتگومی کنند. اساتید دانشگاه هم می توانند برای تغییر وتحقق در برنامه های درسی اجتماع پژوهشی را شکل بدهند.
اجتماع پژوهشی یک اصل سازمان دهنده بشمار می آید ومی تواند در زمینه های مختلف مدیریت دولتی بکار برده شود. همچنین بوسیله اجماع پژوهشی می توان اختلاف نظرها در مدیریت دولتی بر سر دوگانگی تئوری-عمل ،نقشتخصص وروشهای به فعلیت درآوردن دمکراسی در عمل بر طرف کند.
تمرکز اصل اجتماعات پژوهشی بر موقعیت بغرنج یا مسئله دار می باشد این بدان معناست که باید یک مسئله بوجود آید تا اجتماع  پژوهشی بتواند برای آن راه حل جامع ومانع بوجود آورد. موقعیت مسئله دار یا بغرنج در واقع مثل یک کاتالیزورعمل می کند. اجتماع پژوهشی برای حل وبرطرف کردن آن تشکیل می شود . اکثر موقعیتهای بغرنج ومسئله دارنیاز به بررسی وپژوهش بیشتر دارند. اعضاء اجتماع پژوهشی باید نسبت به موقعیت مسئله دار ومشکل دیدگاه علمی داشته باشد. نگرشها ی علمی یا تجربی باعث می شود که برای جمع آوری یا تفسیر داده ها وفاکتها از فرضیات موثر استفاده شود . هم تئوری و هم روش به عنوان ابزارهایی برای حل موقعیت بغرنج ومسئله دار از طریق تعامل اجتماع وفاکتها شکل می گیرند. اجتماع دمکراتیک نیز ارزشها وایده آلهایی مثل آزادی، برابری وکارایی را در نظر می گیرد در اینجا سه ایده کلیدی وجود دارد : موقعیت بغرنج یا مسئله دار ، نگرش علمی و دمکراسی مشارکتی که اینها یکدیگر را تغذیه وتقویت می کنند. بسیاری از جنبشها یا روندها در مدیریت دولتی ( مدیریت علمی، مدل تصمیم گیری عقلائی، ppbsو mbo،طراحی مجدد دولت واندازه گیری عملکرد) بر یک یا دو جنبه از اجتماع پژوهش تاکید دارند . متاسفانه این اصلاحات در مدیریت دولتی غالباً مزایای علمی حاصل از اجتماع دمکراتیک را نادیده گرفته اند . تاکید برای بسیاری از این روشها در واقع جمع اوری اطلاعات وتجیزیه تحلیل است این روشها به عنوان روشهایی عقلائی سازی دولت و حکومت نگریسته می شوند. طرفداران این روشها غالباً تکنیک را به عنوان راه حلی در برخی از مسائل دولتی مثل عدم کارائی پیشنهاد کردند . اصل سازماندهی اجماع پژوهشی باید مدیران دولتی اندیشمندان را قادر سازد تا از این ابزارها برای حل مسائل استفاده کند.هیچ عقیده قطعی وجود ندارد که نشان دهد این تکنیکها راه حل قطعی دارند. بلکه این تکنیکها در واقع اطلاعاتی برای استفاده اجماع از آنها پیشنهاد می کند. اجماع پژوهشی جذابیت خاصی برای مدیریت دولتی دارد زیرا این گرایشی است که از یک رویکرد دمکراتیک برای تعریف مسئله وتفسیر پیامدها استفاده می کند. ودر عین حال می توان از این طریق برای روشهای حقیقت یابی ، تجزیه وتحلیل وتصمیم گیری دمکراتیک استفاده کند.
اجتماع پژوهشی صرفاً یک روش خشک وثابت نیست مثل TQMبلکه یک اصل سازمان دهنده است که زمینه های موثری برای توسعه روشها فراهم می کند.
همانگونه که در بخش پیشین بحث شد لازمه پژوهش وحل مسئله ایجاد نوعی تردید می باشد . روشهای علمی از این خاصیت برخوردار می باشند که به بهترین نحو به تردیدها ی ما پاسخ مناسب دهند بنابراین هیچ قطعیتی وجود نداردوافرادی که عقاید خشک ،ثابت ومتعصبانه دارند نمی توانند در این اجتماعات شرکت کنند.
...

عاقبت چه می شود؟
شخص ممکن است سوال کند که پراگماتیسم و خصوصاً عنصر اصلی آن اجتماع پژوهشی به چه درد می خورد أیده اجتماع پژوهشی برای کاربرد آن در مدیریت دولتی هنوز چندان به مرحله عمل نرسیده و در حد یک آرمان باقی مانده است.اجتماع پژهشی از همه طرف مورد نقد و حمله قرار می گیرد.دانشمندانی که می خواهند مدیریت دولتی خودش را از شیوه های علمی کنار بگذارد سخت در اشتباه هستند،سایرین می توانند به دنیای سیاستهای قدرت(بوردکراتیک و امثال آن)اشاره کنند و اجتماع پژوهشی را به عوان یک روئیای دست نیافتنی تلقی کنند.اقتصاد دانان ممکن است سوال کنند خودمنفعتی کجاست؟از نقطه نظر پراگماتیسم کلاسیکهمه این موضوعات می توانند نقطه عظیمت برای پژوهش بیشتر باشد.پارتیشا شلیدز(1996)استدلال می کند که پراگماتیسم جیمز و دیووئی به تجربه مدیران مربوط می شود.اجتماع پژوهشی ابزار مفهومی است که مدیران می توانند برای کمک به خودشان،برای تفسیر و کسب تجربه استفاده کنند.به علاوه مدیران دولتی که آگاهانه از اجتماع پژوهشی به عنوان یک ساختار مفهومی استفاده می کنند باید بهتر بتوانند تجربه ی جمعی و تاریخی اجتماع سازمانی خود را درک کنند.مدیران آگاه می توانند از یک اجتماع نه چندان آگاه نسبت به مدیر نا آگاه تجربه بیشتری کسب بکنند.یعنی اگر مدیر آگاه باشد می تواند با آگاهی خود از اجتماعی که دانش کمتری دارد بهتر تجربه کسب بکند بعلاوه مدیر آگاه در پی نهادینه کردن روش ها(یا بهبود دائمی)برای افزایش مستمر آگاهی اجتماع می باشد.مدیر آگاه در پی آموزش به یک اجتماع پژوهشی برای گوش دادن به حرفهای دیگران اشتراک عقاید،یادگیری و اقناع می باشد(بروم2000)ظاهراً موقعیتهای بغرنج جداگانه ای در مدیریت دولتی وجود دارد که در آن مدیران ممکن است از اجتماع پژوهشی به عنوان یک کنز مفهومی سودمند استفاده کنند.مثالهای زیر نشان می دهد که اجتماع پژوهشی یک اصل سازمان دهنده است که می توان در انواعی از محیط ها برای کمک به فهم مدیران که چه کاری انجام می دهند و چگونه منافع عمومی را در نظر بگیرند استفاده شود هر زمان که یک مسئله به کمیته مدیر اجتماعی پژوهشی ارجاع داده شود می توان از آن به عنوان یک چهارچوب مفهومی استفاده کرد اگر روح دموکراسی مشارکتی مسلط شود گردهمایی ها مدنی خواهند شد.این امر به تنهایی ممکن است زندگی کاری را در مدیریت دولتی بهبود بخشد.یک کمیته یا یک نیروی کار در واقع یک تشکیلات ایده آل برای استفاده از چندین اصل سازمان دهنده بر مبنای اجتماع پژوهشی می باشد.کمیته ها معمولاً برای حل و فصل مسائل شکل می گیرند.اعضای کمیته غالباً وظیفه دارند که توصیه های ارائه دهنده(امیدوارانه با گرد آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات)مشاهده اینکه چگونه رهبران یک کمیته ها می توانند ایجاد تفاوت کنند یعنی تغییر ایجادکننده کار سختی نیست اگر از جانب رهبری هدایت شود که گفتمان را تشویق کند بر موقعیت بغرنج تمرکز کند عدم قطعیت را بشناسد و گوش دادن فعال به کار کمیته را تشویق کند.این گردهمایی دقیقاً می تواند اجتماع پژوهشی ایده آل باشد.
طرحی معیارهای عملکرد می تواند مثال دیگری باشد اگر معیارهای با استفاده از رویکرد اجتماع پژوهشی توسعه یابند آن گاه شخص انتظار خواهد داشت که نتیجه یا فرایند اندازه گیری شده به فرایندی مرتبط شودکه موقعیت بغرنجی را تعریف می کند که در آن اهداف و بسترهای مختلف و بزرگتر را در نظر می گیرد.توسعه شاخص عملکرد به یک فرایند دائمی توسعه و آزمایش فرضیه ارتباط دارد بعلاوه،معنای سنجشهای عملکرد از میان چشمان دموکراسی مشارکتی تفسیر می شود.مدل اجتماع پژوهشی یک رویکرد بهبود کیفیت مستمر را به مدیریت به بهترین نحو نشان می دهد(ویلسون2002)روند و فرایند قواعد سازی مورد توافق یا مذاکره شده فرصت دیگری را برای کاربرد عملی ایده اجتماع پژوهشی را پیشنهاد می کند . قواعد سازی  مذاکره شده یک فرآیند مبتنی به اجماع است که در آن یک قاعده پیشنهادی بوسیله کمیته متشکل از نمایندگان همه گروههای ذینفع که با آن قاعده پیشنهادی بوسیله کمیته متشکل از نمایندگان همه گروههای ذینفع که با آن قاعده منتفع می شوند در ابتدا مطرح می شود . کمیته متشکل از نمایندگان همه گروههای ذینفع می توانند مثل یک اجتماع پژوهشی عمل کنند اگر چنین است هدف مشارکت شهروند بوسیله شهروند ومدیر باید گسترش یابد (بیکنور1998)روشهای انجام گرفته که می توان با آن چنین اجتماعاتی را تشکیل داد مثلاً ارزیابیهای عملکرد 360 درجه ای را می توان با استفاده از اجتماع پژوهشی اجرا کرد سیستم 360 درجه ای اطلاعات خام را از فرد ،گروههای همکار وسرپرست استفاده می کنند این گروه اجتماعی را شکل می دهند که موقعیت بغرنج را ( مثل ارزیابی کارمند را حل وفصل می کند با استفاده از مدل اجتماع پژوهشی ارزیابی با روح خوش بینی نقادانه به اجرا در می آید بنابراین کانون توجه بر پیشرفت قرار می گیرد ( بهبود عملکرد کارکنان ) به طور ایده آل شواهد عملکرد جاری با یک رویکرد علمی جمع اوری می شود . فرضیات کاری برای بهبود پیشنهاد می شوند ( وهر بار آزمایش می شود) اعضاء تیم ارزیابی نیز گفتمان سنجش را با روح دمکراسی مشارکتی در پیش می گیرند ( گارزا 2000) در واقع حتی یک سیتم ارزیابی عملکرد محدود به یک اجماع کوچکتر( مثلاً سرپرست وکارمند ) می تواند از یک رویکرد اجتماع پژوهشی سود ببرد.
نویسندگان دمکراسی مشارکتی بین شهروند ومدیریت دولتی را بطور وسیع بررسی می کنند اگر شهروند ومدیر به صورت بخشی از یک جامعه پژوهشی عمل کنند مدیریت به چهرچوب شیوه ای که محققان پراگماتیسم از آن دفاع می کنند نزدیکتر می شوند. دمکراسی مشارکتی جایگزینی برای دمکراسی نمایندگی نیست بلکه این دو باید همکاری کنند با این وجود رویکردهای مشارکتی از توانایی بهتری برای رسیدن به راه حلهای برد-برد برخوردارند . آگاهی وشیوه دمکراسی مشارکتی احتمالاً در مدیریت دولتی هنوز در مراحل جنینی خود است . امیدوارانه ، بستر اجتماع پژوهشی یک لنز مفیدی را برای مشاهده این که چگونه دمکراسی مشارکتی می تواند وارد رشته مدیریت دولتی شود و بر آن اثر بگذارد فراهم می آورد. در این صورت دمکراسی مشارکتی پتانسیل لازم را برای شکستن نظامهای عقیدتی خشک ومتعصبانه که ما را از یکدیگر جدا می کند برخوردار است.

بحث ونتیجه گیری:
پراگماتیسم فلسفه ای است که در قرن نوزدهم بوسیله پیرس مطرح شد ومتفکرانی مثل ویلیام جیمز و جان دیووئی آن را بسط دادند . در این فلسفه که به معنای عملگرایی است نوعی نگاه انتقادی به فلسفه های پیشین دارد وبه نتایج عملی بیشتر توجه دارد. عملگرایی به معنای لمس واقعیتهای عینی است که بوسیله تجربه بدست می آید افراد ممکن است عقاید متفاوتی داشته باشند وممکن است که بر علیه یکدیگر باشند اما ایده پراگماتیسم از آن خاصیت برخوردار است که این ایده ها را گرد هم آورد و آن عناصر تاثیر گذار که با واقعیتهای زندگی ما هم خوانی دارند را به هم مرتبط سازند در جهان واقعیتهای پزاکنده ای وجود دارد که ه کدام اجزاء متفاوتی هستند این واقعیتها به احتمال زیاد در اذهان همه افراد جامعه وجود دارد و فردی که واقعیتی را در ذهن خود متصور کند باید آن را با دنیای خود مرتبط کند داستان هندیها وفیل بسیار معروفاست که در آن آنها را به داخل چادری می برند که فیلی در آن قرار داشته وهر کدام که وارد می شد دستش به قسمتی از فیل برخورد می کرد و آنها آن را با واقعیتهای ذهنی خود که قبلاً دیده بودند مرتبط می کردند اما اگر هر کدام کلیت را دیده بود می توانست اجزاء ان را تشخیص دهد.محوریترین مولفه وعنصر پراگماتیسم اجتماع پژوهشی است که به عنوان یک ابزار مفید وموثر می توان استفاده شود . اجتماعپژوهشی به عنوان یک سیستم می تواند افکار وعقاید خشک افراد را بشکند ویک نوع ارتباط بین الذهانی را بوجود آورد اگر در عقاید افراد به نظر خودشان واقعیتهایی وجود دارد اجتماع پژوهشی می تواند به آنها نشان دهد این واقعیت با دنیای عینی بسیار متفاوت است در واقع اجتماع پژوهشی نوعی جریان سیال وروان را در میان افراد بوجود می آورد این اجتماع در همه مکانها از کلاسهای درسی گرفته تا اماکن عمومی وادارات کاربرد دارد .
چارلز سندر پیرس پراگماتیسم را به عنوان فلسفه علم با محدودیت پژوهش معرفی می کند برای پیرس روش علمی روشی است که قدرت فرد را برای همکاری جهت حل مسائل بالا می برد . علم از همه دیگر روشها ی پژوهش در اینجا متفاوت است زیرا در پراگماتیسم بر خلاف دیگر روشها که بیشتر فردی است این علم از طریق جمع بدست می آید. ( بوکلر 1995)
بنابراین اجتماع پژوهشی یک روش کاربردی است که همانگونه که گفته شد می تواند در همه جا استفاده شود چرا که مسائل ومشکلات همواره در پیش روی ما هستند و یک فرد و یک ذهن هیچ گاه نمی تواند برای کل جمع تصمیم بگیرد در این صورت جامعه باید تابع یک صدا باشد و آن عناصر واقعی و موثری که نزد دیگران است در نهایت مستهیل خواهد شد وبه مقاک خواهد رفت.
اجتماع پژوهشی  می تواند یکی از دمکرات ترین روشها باشد ودر واقع می توان دمکراسی به معنای واقعی را در چنین روشی مشاهده کرد که البته با دمکراسی سیاسی که مبتنی بر رای گیری وانتخابات است بسیار متفاوت است . چرا که اجتماع پژوهشی یک روش پویا ومستمر است ودر این روش می توان پدیده ها ومتغیرها را مشاهده کرد وبه بحث گذاشت بنابراین این روش یکی از ارکان دمکراسی باشد و بر اساس این دیده اگر بنا باشد که هر شخصی  مشارکت کند واضهار نظر کند در واقع ما به نوعی توزیع عادلانه می رسیم که هر کسی توانسته صدای خود را به دیگران برساند. یکی از مهمترین خواص اجتماع پژوهشی ارتباط بین افراد است که در آن ما به نوعی توزیع عادلانه می رسیم که هر کسی توانسته صدای خود را به دیگران برساند. یکی از مهمترین خواص اجتماع پژوهشی ارتباط بین افراد است که در آن ما به نوعی عقلانیت ارتباطی می رسیم و ضمن حفظ فردیت فرد در این فرآیند ارتباطی نوعی شخصیت بوجود می اید.
سازمانها و به خصوص سازمانهای دولتی همواره با مسائل ومشکلات عدیده ای مواجه می شوند در درون سازمان کارشناسان وخبرگان وجود دارند که هرکسی بر اساس تخصص خود فعالیت می کند مثلاً مهندسان که بیشتر با ابزار واستانداردها سوکار دارند در حد نتایجی که بر اساس استاندارد ها وروشهای علمی که آموخته اند نتایج نهایی را ارائه می دهند اما دیدگاه فنی به احتمال زیاد شاید نتواند منافع جمع را در نظر بگیرد. اجتماع پژوهشی در سازمانها می تواند این متخصصان را گردهم آورد وبر اساس منافع کل سازمان وارتباط آن با جامعه تصمیم گیری ارائه شود. اجتماع پژوهشی دارای ارکان ضروری است که عبارتند از : موقیت بغرنج ومسئله دار، نگرش علمی ودمکراسی مشارکتی می باشد. پراگماتیسم به خوبی  در نتیجه گیری می توان گفت که با در نظر گرفتن فلسفه ی پراگماتیسم و جایگزینی این فلسفه در کشورهای پیشرفته و استفاده عملی از این شیوه در این کشورها چرا نباید ما این روش را در کشور خودمان ایران در سطح جامع به طور اعم و در سازمان ها چه خصوصی و چه دولتی به طور اخص استفاده نکنیم با این حال این روش یک شبه نتیجه نمی دهد و نیاز به برنامه ریزی بلند مدت دارد و شاید در ایران اصلی ترین مشکل،مشکل فرهنگی باشد،فرهنگی امر ملموس نیست که بتوان آن را مثل سازه های ساختمانی جا به جا و تعویض کرد.فرهنگ با ذهنیت های تاریخی ما ارتباط دارد اما این سوال مطرح می شود که از چه طریقی و چه روزنه ای وارد شد و از کجا شروع کرد تا بتوانیم ذهنیت جامعه به طور اعم و ذهنیت مدیران و کارکنان در سازمان ها به طور اخص و متوجه چنین رویکردی کنیم.سوال دوم که نگارنده مطرح می کند که آیا ابزاری مثل اجتماع پژوهشی را به چه طریقی باید معرفی کرد.آیا از طریق آموزش یا به طور خود جوش در کشور ما آموزش تاکنون به ندرت توانسته برخی از مشکلات پیچیده و عمیق ما را حل کند چرا که نگاه افراد اگر بنا باشد ابزاری باشد طبق این تئوری فقط مشکلات عینی و ملموس ما حل خواهد شد.اما مشکلات پیچیده تر هم چنان باقی است و در آخر توصیه هایی ارائه می شود و آن این است که باید فرهنگ ارتباط برقرار کردن و نه آن هم به طور کلامی بلکه به طور ذهنی برقرار شود و از طریق تشکیا اجتماعات غیر رسمی می توان به این هدف رسید.توصیه ی بعدی این است که باید به مارکنان و مدیران این را فهماند که هر تصمیم در سزح سازمان بر زندگی شخصی ما اثر می گذارد و بنابراین مدیران نه تنها مشکل سازمان بلکه باید کل جامعه را در نظر بگیرد تقریباً همه مدیران با بحث رویکرد سیستمی آشنا هستند ولی در تصمیمات خود کمتر آن را پیدا می کنند.بنابراین نگاه سیستمی می تواند برای حل مشکلات مؤثر باشد.اجتماع پژوهشی ابزار بسیار مفید برای ترویج و ارتقای نگاه سیستمی می تواند استفاده شود.

منابع و مآخذ
1:اسکفلر،اسرائیل1373،چهار پراگماتیست،مترجم محسن حکینی،انتشارات قلم،ص6
2:باقری،خسرو-عطاران محمد(مترجمان)،1374،فلسفه ی تعلیم و تربیت معاصر،انتشارات مؤسسه علمی فرهنگی قلم،ص125-180
3:براون استورات،1379،صد فیلسوف قرن بیستم،مترجم عبدالرضا سالار بهزادی،انتشارات حکمت،ص433
4:The litevary remains of the late henri james ,William james,ed,boston – j.r.v Osgood.1885
5:psycholojy,brieter course,new York,henry holt
6: Bernstein,r.j.2010,pragmatic,kambridge:poleity.capps,j.2000.natoralesm,and design.journal of speculative phil oso phy,14 (3),161-78
7:Deegan,m.j.2000.janesaddams on citizenship in a democracy jornal of classical sociology 10 (3),217-38
8:dewey,g.1925/1953. Experience and nature. London and shikago,il:opencourt
9:dewey,jey.1928.A C irtique of amrican civializ at,enjohn dewey the later works,vol.3,(ed.) boydston,j.a.carbondale,il:southern lllionois university, press,133-44.
10:dewey,j.1929.the quest for certainty:a study of the relation of knowledge and action.new York:minton,balch&co.
11:deway,j.1934.art as experience,new York:minton,balch
12:deway,j.1935.liberalism and social action. New York: G.P putnam"s sons
13:deway,j.1938. experience and enduction.london and new York:macmillan
14:elkjaer,b.2004.organizational learning; the third way"management learning,35(4),419-34
15:elkjaer,b.and simpson,b.2011.pragmatism: a lived and living philosophy.what can it offer to contemporary organization theory?in philosophy and organization theory (research in the sociology of organization,vol.32),(ed.)tsoukas,h. and chia,r. London:emerald group publishing limited,55-84
16:james,w 1890/1950. Theprinciples of psychology,2 vols.mineola,ny:dover
17:james,w.1892/1985.psychology  a briefer cource.notre dame, in :uivversity of notre dame press
18:james, w.1897/1956. The will to believe and other essays in popular philosophy.new york:dover.
19:james, w.1907/1981. Pragmatism. A new name for some old ways of thinking.indianapolis,IN: Hackett publishing.
20:joas, h 1996 the creativity of action. Cambridge:polity
21:kelemen,m. and rumens, N,.2008 introduction ti criticial management research. London:sage
22:locke,k. golden-biddle,k and Feldman , ms 2008 prespective-making doubt generative:rethinking the role of doubt in the research process organization science 19(6) 907-18
23:peirce, c.s 1878. How to make our ideas clear popular science monthly,12 282-302.
24:rorty,R.M. 1979.philosophy and the mirror of nature Princeton,NJ:Princeton university press
25:rorty,R.M.1998. truth and progress:philsophicial papers,vol.3 combridge:combridge university press
26:simpson,b.2009.pragmatism, mead,and the practice turn.organzation studies,30(12)1329-47
27:sutton, R and staw,B 1995.what theory is not.administrative science quarterly,40(3),371-84